Oorsprong van diamant | NL
Wetenschappers hebben sinds het begin van vorige eeuw in laboratoria gezocht naar de industriële synthese van diamant, het werd succesvol in de jaren 1950. Daardoor zijn verschillende theorieën ontstaan over de fysisch-chemische voorwaarden voor het ontstaan van diamant in de kern van de aarde.
Diamant zou zich vormen onder heel hoge temperaturen, gaande van 1.700 tot 2.500° C. en onder een heel hoge druk van meer dan 75.000 kg per cm2 op diepten van bijna 200 km in een omgeving rijk aan koolslof, in de lithosfeer. Deze voorwaarden zouden zeer lang aangehouden zijn. Het gaat over miljoenen jaren.
Octaëders zouden zich onder de hoogste temperaturen vormen, terwijl de kubussen, zoals in de boort kwaliteiten, onder lagere temperaturen ontstaan. Volgens bepaalde theorieën zou diamant zich ook uit vloeibare koolstof gevormd kunnen hebben. Dat laat veel hogere temperaturen en druk toe dan kan verkregen worden op enkele honderden kilometers diepte.
De diamanten komen in ons bereik dankzij vulkaanuitbarstingen. Maar we mogen daar vooral niet uit afleiden dat bij elke vulkaanuitbarsting duizenden karaten aan diamant op ons neerdalen. De overleving van diamant is aan een onverbiddelijke voorwaarde onderworpen; de aanwezigheid van «blue ground» (of «yellow ground» wanneer deze een oxidatie ondergaan heeft). Deze basaltachtige rots beschermt de diamant en vormt als het ware een cocon. Het is een zeer zeldzame rots, een peridotiet, mica en koolstof verbonden erts.
Diamant is niet bestand tegen temperaturen boven 1.500° C. Wanneer de lava door de vulkaanpijp stijgt, bedraagt de warmte ongeveer 1.000 tot 2.000° C. Bij aanraking met zuurstof uit de open lucht krijgt men echter een verhitting boven de 2.000° C. De niet beschermde diamantkristallen worden bij zulke hoge temperaturen vluchtig en verdwijnen. Alleen de door kimberliet beschermde kristallen overleven.
De diamant houdende rotsen blijven ingesloten in de vulkaanpijp of rollen later de berg af. Door erosie worden de diamanten bevrijd en meegesleurd door de rivieren. Daar leggen zij zich in de beddingen neer. Andere diamanten gaan verder en eindigen hun reis in de mondingen, op het strand en in de oceanen. In vaktermen spreekt men van primaire en secundaire «placers». In het begin van deze eeuw kwamen de eerste synthetische juwelen kwaliteit diamanten op de markt ontstaan door hoge druk en hoge temperaturen (HPHT) net zoals in de natuur. Stenen werden volgens hun scheikundige samenstelling in de tralierooster in verschillende classificaties onderverdeeld. Ia waar stikstof atomen zich in groepjes hebben ingenesteld tussen de koolstofatomen en Ib waar zij zich afzonderlijk verspreid zij. Ia vertegenwoordigd meer dan 98% van de diamanten, maar er zijn ook diamanten IIa die (theoretisch) geen stikstof zouden bevatten en IIb die boor bevatten in plaats van stikstof (o.a. de zeer zeldzame blauwe diamanten).
|
