De Zijderoute en de Edelstenen | NL
De Zijderoute, een verzamelnaam voor een netwerk van handelsroutes die Azië met Europa verbond, heeft een rijke en complexe geschiedenis die meer dan twee millennia beslaat. Naast de uitwisseling van zijden stoffen, specerijen en andere goederen, speelde de handel in edelstenen een cruciale rol in de ontwikkeling van deze routes. Edelstenen, met hun schoonheid en zeldzaamheid, waren niet alleen waardevolle handelswaar, maar fungeerden ook als statussymbolen en culturele uitdrukkingen. Een onderzoek naar de geschiedenis van de Zijderoute, de opkomst van edelstenencentra, en de invloed van handel en nijverheid op deze fascinerende sector.
De Zijderoute werd voor het eerst geopend in de 2e eeuw v.Chr. en bereikte zijn hoogtepunt tussen de 7e en de 17e eeuw na Christus. Deze handelsroutes strekten zich uit van China, door Centraal-Azië, naar het Midden-Oosten en Europa. De naam "Zijderoute" is afgeleid van de waardevolle zijden stoffen die vanuit China naar het Westen werden geëxporteerd. De route bestond echter uit veel meer dan alleen de handel in zijde; het was een dynamische uitwisseling van goederen, ideeën, religies en culturen.
Een route ging via Perzië, Anatolië naar Constantinopel, de andere via het zuiden naar Mekka naar Alexandrië. Beide routes eindigden per boot naar Rome en later naar Venetië. Deze overtocht was het gevaarlijkste deel van de reis want de Middellandse Zee was geteisterd door piraten uit de Maghreb en dit tot in de 19de eeuw. Dit was de reden waarom de Portugezen de weg via de Kaap van Goede Hoop vonden en later de diamanten uit India en Borneo naar Brugge en nog later naar Antwerpen brachten.
Buiten zijden en specerijen waren edelstenen en sierstenen een belangrijk onderdeel van deze handelsnetwerken. Van jade en turquoise uit China tot saffier en robijn uit India, en van lapis lazuli uit Afghanistan tot diamanten uit India; de verscheidenheid aan edelstenen die via de Zijderoute werden verhandeld, was indrukwekkend. De bekendste reiziger was Jean Baptiste Tavernier, fransman met antwerpse roots, die deze reis zes maal deed, de zevende langs het noorden werd hem fataal. JB Tavernier vertelt ons in zijn boek “Six voyages en Turquie & Perse” over zijn reizen met de caravans. Een caravan bestond uit wel een duizendtal reizigers met kamelen, paarde, ezels en bewakingshonden. Zo gingen zij door Emiraten, Prinsdommen, Kalifaten enz. Iedere prins wenste dat de caravan langs zijn gebied kwam, want zo zag hij luxe producten uit andere contreien en had hij de eerste hand om die te kopen. Zo zorgde hij, tegen een tol voor de bescherming tegen dieven. Deze tol moest niet te hoog zijn anders deed de caravan een omleiding. De heer zorgde ook voor een “Caravanseraille” een soort beschermde plaats waar de caravan ’s avonds binnen ging en de zware deuren gesloten werden voor de nacht. Het was een open plein waar alle goederen werden opgestapeld en de dieren verzameld. Rondom waren er kamers waar de reizigers konden rusten. JB Tavernier vertelt ons dat in bepaalde caravanseraille de kamer goed proper waren, maar het eten niet lekker was, in een andere waren de wijnen excellent, nog anderen was het eten succulent, maar de wijnen “trokken op niets”, enz. (hij was dus de voorloper van de Guide Michelin en Gault & Millau).
JB Tavernier bracht prachtige stenen uit India en Perzië naar Frankrijk, naar Lodewijk XIV, o.a. de “blauwe diamant” die tijdens de revolutie gestolen werd, herslepen en teruggekomen is onder de naam van de engelse bankier “Hope” en dat men nu kan bewonderen in het Smithsonian museum in Washington bewonderen. JB Tavernier was door zijn verschillende reizen bevriend geraakt met de Oosters heersers en zo kon hij uitzonderlijke stenen uit hun schatten bewonderen waarvan hij beschrijvingen en tekeningen van maakte.
|
