Bewerking van edelstenen met uitzondering van diamant. (2) | NL

Het toerenaantal bedraagt ongeveer 1000 tot maximum 3000 toeren per minuut (de goede oplossing is de spil van de zaaghouder dezelfde diameter te geven als de spil van de motor). Voor stenen met grote broosheid is een nog lager toerental wel gewenst.
 
Daartegenover ligt het toerental voor diamant tussen de 6000 à 15000 toeren per minuut. De zaag is ook niet van een koperbrons legering, met diamantpoeder ingesmeerd, maar van koper met een diamant laag dat men sintert op de omtrek. Er is een uitgebreide gamma van diamantzagen beschikbaar, aangepast aan het type van steen dat men wenst te zagen. Het is uitgesloten om edelstenen op een diamantzaagmachine te zagen en omgekeerd.
 
De begeleiden op de slee gebeurt meestal handmatig met een zachte druk, meer professionele zaagmachines hebben een automatische begeleiding die een continue druk waarborgt. De steen moet stevig tussen de vingers vastgehouden worden bij het handslijpen, de handen rusten op de zaagtafel. Men kan ook de stenen in de hand houden tijdens het zagen met een neergaande beweging, dit vergt natuurlijk ervaring.
 
Edelstenen, kleurstenen en mineralen hebben geen problemen met naat, twins of insluitsels zoals bij het diamantzagen. Men zaagt met diamantkorrels die een hardheid hebben volgens de sclerometrie schaal van 140.000 tegenover de hardste volgende edelstenen robijn en saffier (korund) met slechts 1000.
 
Alvorens aan het zaagproces te beginnen, nemen we "sjablonen", dit zijn aluminium plaatjes waar de verschillende modellen uitgesneden zijn. Ze zijn rond, ovaal, vierkant, rechthoekig, kruis, peer, enz... en vooral met de standaardmaten, vermits het doel van de cabochon het zetten is in niet met de hand vervaardigde juwelen (ready-made) of “gegoten” juwelen in goud of zilver. Hierdoor moet men met standaardmaten werken, de zogenaamde gekalibreerde maten b.v. 6x4, 8x6, 12x10 enz. Zodoende legt men het plaatje op de steen waar men de cabochon wil uithalen, en neemt men een koperen of aluminium naald (potlood zou door het koelmiddel verdwijnen) en men trekt de vorm.
 
Bij het tekenen moet men wel opletten dat er zich geen barsten of losse kristallen in de steen bevinden, die nadien kunnen afbrokkelen tijdens de verdere bewerking. Ingeval men natuur tekeningen in de steen aantreft, zal men zorgen dat deze tekeningen wegens esthetische reden in het midden van de cabochon zal terecht komen.
 
Het is aan te raden nooit op de getekende lijn te zagen, maar altijd enkele millimeters van deze lijn weg te blijven. Deze enkele millimeters zijn nodig voor de ruwe afwerking van de "voorvorm", die we later op de juiste maat zullen kunnen afwerken.
 
Met de zaag kan men enkel rechte stukken afnemen. Maar men kan bij het zagen ook stenen uithollen, zowel ronde als rechte vormen (kruis of letters) kunnen uitgezaagd worden. De techniek bestaat uit het inzagen naast mekaar tot de gewenste diepte. Bij het uithollen en de ronde vormen moet men wel opletten om de zaagdiepte gelijk te houden. Zo kan men bij het uithollen dunne plaatjes inzagen die nadien met een draadtang kunnen afgebroken worden.